text
stringlengths 3
2.42k
|
|---|
Nosusu isido ontok 18 Gomot 1993 id Thailand om tanak dohuri di Sigurd Sperbund om Urai Sperbund om kiwaa songulun taka ii pinungaran do Catreeya Sperbund.
|
Nakaanu isido ponudukan sikul tosiriba om takawas id Sikul Antarabangsa Regent, Pattaya om Sikul Patana, Bangkok. Pinooput kaagu isido do ponudukan id taang t Ijazah Sarjana Muda Sastera id Chulalongkorn University.
|
Tuminimpuun isido do gama ontok umul 14 toun montok iklan koiso Genie Young Care Cologne om minampayat id pongihuman ZEN Model Search. Sumusuhut, pinosiliu do Channel 3 isido sabaagi songulun mimingkono. Konoon gulu isido maya drama Peun See Long Hon. Nabantug .nogi isio maya drama Duang Jai Akkanee ontok toun 2010 om Game Rai Game Rak ontok toun 2011 miampai dii Nadech Kugimiya.
|
Vanessa Nakate (nokosusu 15 Milau 1996) nopo nga songulun aktivis kopiadangan iklim id Uganda. Nakagayo isido id Kampala om tumpimpuun mingoos sabaagi ativisme iklim ontok Momuhau 2018 tu kumangau kokomoi kinolosuan tomod id pogun isido.
|
Nakate poingion id pogun Uganda, Kampala. Poinsikul yau id poginabasan takawas id Sikul Perniagaan Universiti Makerere om nakaanu ijazah id gana togori papadagang.
|
Momit i Greta Thunberg, Nakate tumimpuun laang aktivis dau montok kowowoyoon tulun ginimuan di au momusou kobolingkahangan woyo pomogunan ontok wulan koiso 2019. Id kotimpunon, yau no songulun id soliwan Parlimen Uganda nga maid laid ogumu komulakan tumanud dau montok mamagayat rahi ginimuan tulun montok kowowoyoon talun Congo. Nakate popotimpuun Komulakan Montok Timpu Dumontol Afrika om nogi Gerakan Bangkit id Afrika.
|
Negara Bandar Vatikan (boros Itali: Citt del Vaticano) bopo iso pogun id nosorilian do bandar raya Rom id Itali. Vatikan nogi diti nga oilaan sabaagi pogun di kiwaa kalaaban tana di okoro iri no tu soginumu 44 ikar om kiwaa mogigion soginumu 1000 tulun. Pogun Vatikan nopo diti nga nolodi antakan 1929 maya Pibatosan Latera mantad di momorinta Itali om Taktha Osundu, gana kuasa kumaa mazhab do Roman Katolik om Kosilahon mantad poingongkop do pogun id nolodi mantad po di kotimpuunon do ugama Kristian. Pogun Vatikan nogi nga oilaan sabaagi longkod kotoinaan Ponimungan (gorija) Roman Katolik sompomogunan.
|
Paus nopo nga luguan kumaa Pogun Vatikan maya do ex officio, id hinombo kiwaa tonggungan sabaagi do biskop luguan keuskupan Rom. Kopomorotian do hogot "Takhta Osundu (Takhta Suci)" id kiwaa pionitan kumaa tongungan disio nopo nga amu sumuku kumaa pogun do Vatikan nga kumaa do kopomorintaan do kepaderian om kerohanian Paus id minaan poindalano' maya Kuria Rom. Ngaran Kapamalahawan nopo disio nga miboyo kumaa tonggungan disio id Pogun Vatikan iri no tu Sovrano dello Stato della Citt del Vaticano ("Luguan Pogun, Pogun Vatikan").
|
Piromutan miampai labus
|
Pogun nopo diti nga nakaanu kookunan id siriba kooturan-kooturan antarabansa, nga Takhta Osundu no i manarampos piromutan diplomatikmontok puru dau suai ko'piromutan gana kuasa di sondii i sinumuang do pibatasan antarabansa. Mantad dii, aiso o koumatan diplomatik sondii do pogun diti.
|
Kota Vatikan nopo nga iso mantad pogun i au kaanu manahak tionon kumaa kedutaan gama okuri tionon. Kedutaan-kedutaan songkosuayan Takhta Osundu nopo nga hilo id kota Rom.
|
Ginayo do Kota Vatikan nopo nga aiso pionitan miampai rahung tagayo Takhta Osundu sabaagi iso entiti di misuai om tinuridong lobi osopung mantad pogun dii. Sundung do ingkaa, humompit ii id suang kotinanan antarabansa pointantu i kitonggungan tumanud do sidtana' toisoiso kinoyonon sabaagi puru poinggonop toi ko' puru mogigintong, ii no:
|
Rangkuman wilayah Kota Vatikan kohompit no Dataran Santo Peter, Basilika Santo Peter, Tioyon (palace) Apostolik om suusuai po. Wilayah nopo diti nga nosorilian do iso tembok ii nogi piolitan anatarabansa do Kota Vatikan om pogun Itali.
|
Kewarganegaraan nopo pogun diti nga au poingimpou do jus sanguinis (kosusuon do mamasok toisoiso pogun sundung id labus pogun dii) om nogi jus soli (kosusuon id pogun dii) nga maya jus officii, ii no maya penjawatan gama id suang tinori koobian kumaa Takhta Osundu. Koubasanan nopo, olimpupusan o status kewarganegaraan diti ini kalapas aawi koobian dau. Kewarganegaraan nga milo nogi potilombuson kumaa koruhang, molohing om sakag miampai syarat poingion yolo miampai di mongingigit kewarganegaraan dii. Minapalabus o Takhta Osundu do pasport koobian om diplomatik. Kota Vatikan nopo nga lobi kumaa papalabus pasport koubasan kumaa mamasok dau.
|
Isai-isai nopo i noidu kewarganegaraan Vatikan miampai aiso kewarganegaraan suai nga osiliu mamasok Itali smiagal di nokomoi id Pibatasan Lateran.
|
Kiwaa 558 tulun i haro kewarganegaraan Vatikan kaampai no i Paus sondii om soginumu 246 tulun i poingion id pogun dii i aiso kewarganegaraan gisom 31 Momuhau 2005.
|
74% mantad 557 mamasok nopo diii nga kukumaraja ponimungan:
|
58 tulun kardinal i poingion id kota Rom, kogumuan id labus kinoyonon Vatikan;
|
293 tulun paado, puru misi diplomatik Takhta Osundu i poingion id pogun suai, mombontuk sampapas ginumu mogigion pogun dii.
|
62 tulun paado suai i kumaraja montok Kota Vatikan nga okon ko poingion no id pogun dii.
|
101 puru Pengawal Swiss mombontuk 18% ototongkop mogigion Vatikan, om kiwaa 55 no tulun toomod suai i kiwaa kewarganegaraan Vatikan.
|
Victoria nopo nga wilayah bobos okoro do Australia i kosuang id Benua dii (Tasmania au kohompit) om ribu-ribu bandaraya Melbourne. Victoria nopo nga id boogian silaubaat benua Australia miampai ginumu mogigion 5,022,300 juta (Mahas 2005), nopo nga wilayah miampai mogigion tasapou koduo id Australia. Linaab nopo dii nga 237.629 km.
|
Victoria nopo nga nokotongkiad mantad wilayah New South Wales om nosiliu koloni i nakagabas ontok toun 1851 kalapas kinaantakan perburuan emas bobos agayo id pomogunan soira norubaan o tambang-tambang emas id Ballarat om sumuduhut id Bendigo.
|
Ontok 1 Milatok 1901, notonduli o Victoria nosiliu wilayah id Persemakmuran Australia miagal wilayah-wilayah suai. Pogulu ibu negara Australia dinondo, Canberra, do nokoimagon, Melbourne nopo nga ibu negara Australia pointopot mantad toun 1901-1927.
|
Viitna nopo nga iso kampung id Paroki Kadrina, Watas Lne-Viru, id koibutan Estonia. Kampung nopo diti nga poinladsong poingompus ralan TallinnNarva (ralan tagayo Estonia No. 1; soboogian mantad E20), kiikiro 71km id kosilahon Tallinn. Ontok 1 Milatok 2007, kiaa 83 populasi id Viitna.
|
Ointutunan o Viitna miampai kadai moginum kinawayaan (Viitna Inn) poinladsong id disan ralan tagayo. Noroitan kumoinsan o kadai diti ontok toun 1768 om mantad dii insaru osorob id nombo kinasaraban kolimpupuson nopo nga ontok 1989. Baino nopo, notonduli no kawagu kadai diti om beroperasi sabaagi restoran om nogi kiwaa iso upis pos.
|
Kolumpa Viitna Pikkjrv om Viitna Linajrv nopo nga poinladsong id boogian kabaatan kampung Viitna.
|
Viktor Axelsen (nosusu 4 Milatok 1994 id Odense) nopo nga songulun mamain Badminton mantad Denmark. Koumbal isio nakalantoi id Kejohanan Junior Dunia 2010 miampai minangala do mongongobi Korea, Kang Ji-wok om nosiliu mamamain Eropah koiso i nakaanu gelaran dii. ontok 2011, naala isio do mamamain Malaysia Zulfadli Zulkiffli om nokolimbou taang koduo.
|
Viru Folk nopo nga festival muzik id Estonia i pohoroon ontok wulan Magus id Ksmu mantad toun 2008.
|
Pohoroon o festival diti do kotinanan okon untung (MT) Viru Folk, miampai Peep Veedla sabaagi panganjul toponsol. Mantad toun 2013, manahak o Viru Folk do tarad kumaa muzik om koubasanan mantad wilayah pointantu montok monikid edisi festival.
|
Id pialatan toun 20102020, mogisuusuai o ginumu tutumombului mantad 4000 tulun (ontok toun 2020, gama do pandemik Corona) gisom 12 000 tulun. Tumanud ponoriukan, 63% mantad tutumombului nopo nga kiumul mantad 2150 toun om 66% nopo mantad dii nga tondu.
|
Nokotorimo o Viru Folk do EFFE Label mantad Persatuan Festival Eropah (European Festivals Association) soginumu induo ii no ontok toun 2015 om 2017.
|
Vivo Communication Technology TD-LTE (lohoon sabaagi Vivo, pinomungaranan i kopihondot do hogot Esperanto, "hidup") nopo nga iso syarikat laguwagu Republik Rakyat China i poinsanganu do BBK Electronics i ,minomonsoi do tolipun kandai, rogingot tolipun kandai, perisian, om nogi perkhidmatan id talian. Nokoturidong iti ontok 2009 id Dongguan, China. Syarikat diti nopo nga popoburu perisian montok tolipun diolo miagal ko' Vivo Aplikasi, Manager i poinsuang id sistom operasi di poinlongkod Android diolo id nombo do nointutunan iti sabaagi Funtouch OS.
|
Vladimir Putin toi ko Vladimir Vladimirovich Putin nopo nga songulun puru politik id pogun Rusia om Presiden Rusia di dondo. Nokoumbal nogi yau nokosiliu do Perdana Panalad Rusia id siriba di Presiden Boris Yeltsin (1999-2000) om Dmitry Medvedev (2008-2012).
|
Nakaanu i Wahibah do ijazah kedoktoran (Ph.D) id suang Sejarah Silam mantad Universiti Kebangsaan Malaysia ontok toun 2014. Nakaanu isido Ijazah Sarjana id suang gana Tamadun Silam mantad Fakulti Usuluddin, Universiti Malaya ontok toun 1998. Ontok 1989, nakaawi isido ponginabasan doid ijazah Sarjana Muda Usuluddin id universiti di miagal, Universiti Malaya.
|
Waig (formula kimia: H2O) nopo nga kakamot kimia di koulai do bontuk lanak do linasu id linimput om sosotol di koubasanan. Waig di kopio nopo nga aiso roso', wotik om aiso tuwou. Formula kimia dau nopo ga popokito iso molekul waig nosiliu mantad duo atom hidrogen om iso atom oksigen. monikid koposion di pomogunan momoguno waig do tumilombus poimpasi.
|
Waig koulai id tolu bontuk iri no pepejal, lanak om gas. Waig di poinlanak nopo nga bontuk waig id ogumu kopio okito posorili pomogunan diti. Waig id bontuk gas nopo nga kukus toi ko' bolobou di naasil mantad waig di narasakan toi nokogolok. Waig id bontuk pepejal nopo nga ais di aasil nung waig maan pokodowo'. Waig nokopuli 71% mantad rinantai pomogunan, kogumuan nopo nga id rahat om karahatan (soginumu 96.5%)
|
Boros "air" (mantad boros Tabai) nokolintuhun mantad gamut Proto-Austronesia wahiR di gulu po nopo nga lobi poimbida kikomoyon "waig" toi ko' "bawang"
|
Ii dipogulu nopo nga, nokoumbal i Wan Azizah do nopili sabaagi Puru Parlimen Permatang Pauh mantad 1999 gisom 2008 om Luguan Sasaap id Dewan Rakyat mantad Gomot 2008 gisom 31 Madas 2008, om gisom do Mikat 2015 gisom Mikat 2018, pogulu do dinuanan o goduduo jawatan di montok poporuhai koulian do sawo dau ii Anwar Ibrahim kumaa id pejabat politik.
|
Nosusu isido ontok do 3 Momuhau 1952 id Hospital kandang Kerbau, Singapura, ii ontok dii nopo nga kakal po sombogian mantad Malaya (baino nopo nga Semenanjung Malaysia). Nakaanu isido do ponudukan gulu id Sikul St. Nicholas Convent, Alor Setar. Minonilombus isido do ponginabasan kumaa id Kolej Tunku Kurshiah id Seremban. Tumilombus, nooputan disido do ponginabasan kumaa id Dublin, Ireland (1973) hinombo isido nopo nga nakaanu ijazah id gana dokutul porubatan. Id universiti nogi, nokotorimo isido do gaa Pingat Amas MacNoughton-Jones.
|
Nakasawo isido (ontok umul 23 toun) miampai di Dato' Seri Anwar Ibrahim (ontok umul 28 toun) om poingkaraja id Hospital Besar Kuala Lumpur. Mantad po di toun 1973 po, nokopintutun yolo maya do sakaping gambal di Anwar, i ontok dii nopo nga Presiden ABIM. Pirubaan dii nopo nga pinalan do tambalut diolo ontok do 1979, ontok do maamaso memuncak o Revolusi Iran. Pirubaan koiso diolo nopo nga id kantin HBKL om nolimpupusan id jinjang pelamin ontok 26 Mansak 1980. Au osokodung o tapa di Wan Ismail di timpuunon ii nga soira do nakaanu tanak koiso, nga nokoinsomok o piromutan paganakan diolo.
|
Soira do nakalapas om natahan o koruhang dau, i Datuk Seri Anwar ontok 20 Manom 1998. Minonguhup i Datin Seri Wan Azizah do monuridong Simpung Keadilan Nasional (i baino Simpung Keadilan Rakyat) ontok 4 Ngiop 1999 om minongigit do jawatan sabaagi do presiden.
|
Soira do nakalapas i Anwar ontok toun 2008, nosiliu isido sabaagi Momilin Umum (de facto) mantad do simpung dau gisom toun 2015.
|
Minampayat isido do pilihan raya koiso montok tirikohon parlimen Permatang Pauh ontok toun 1999, hinonggo nakalantoi isido om nakaala' di Dato' Seri Ibrahim Saad miampai iso majoriti 9077 undi. Nakaanu isido do papakakal tirikohon di id suang pilihan raya. gisom do toun 2004 miampai majoriti tokoro kopongo piipiro pongintaban kawagu. Nakaala' isido di Ustaz Firdaus.
|
Ontok 8 Gomot 2008, insan po kawagu i Wan Azizah do suminaap di Ustaz Firdaus om insan po kawagu nakaanu do pinapakakal tirikohon Permatang Pauh i mobi do Simpung KeADILan Rakyat, sabaagi simpung komponen Pakatan Rakyat, om nogi nampayat do PAS om DAP. Isido nogi nga mantan Luguan Sasaap Malaysia.
|
Monorimo tombului pantang mantad do Perdana Panalad India, Shri Narendra Modi
|
Wasai Gitgit nopo nga wasai id Bali, Indonesia. Ii nopo nga ponong koibutan do pulou Asia Silaubaat id pialatan ibu kota pulou laid do Singaraja om kampung id pisuk-pisuk Munduk. Wasai nopo diti nga kinoyonon podtuongisan di ointutunan id Bali, ointutunan maya kinawas om roun id posorili dau om nogi kulam pingkaahan (mingkaau) sandad, milo pamanahon maya solug kiwatu. Wasai nopo diti nga hilo id Kampung Gitgit id Watas Sukasada, kiikiro 10 kilometres (6.2mi) mantad Singaraja, 26 kilometres (16mi) mantad Munduk om 83 kilometres (52mi) mantad Tutubpoon Kapal Tulud Ngurah Rai Denpasar.
|
Wasai Mahua nopo nga iso wasai i poinladsong id Kampung Patau, id watas do Tambunan, Sabah, Malaysia id suang do Taman Pogun Dayat Kroker i notadbir do Taman-Taman Sabah id siriba do Komontirian Kotombuluyan, Koubasanan om Winoun Posorili pogun. Kinawas do wasai diti nopo nga 17 metres (56ft) miampai rinalom do 1.2 meter om nokosiliu sabaagi iso pamagayat do ekokotombuluyan montok watas diti om nogi pogun Sabah.
|
Wasai Mahua nopo nga iso pamayat sandad posorili montok tutumombului id Sabah om noukaban kumaa tulun ginumuan mantad po di toun 2003 om nokosiliu sabaagi kinoyonon ririkoton do tutumombului mantad suang om labus pogun. Antakan di 2006, nakaanu do 5,022 tutumombului o wasai diti om nokoingkawas kumaa 13,000 maamaso di toun 2013.
|
Wasai Maliau nopo nga otutunan kopio miampai wasai turu simbou. Wasai diti nopo nga i bobos tagayo mantad toinsanan wasai di otutunan id Kinoyonon Ponondulian Lembangan Maliau id watas Tongod, Sabah, Malaysia. Wasai Takob Akob om wasai Giuk nogi nga poinladsong id kinoyonon di miagal.
|
Wasai Takob Akob nopo nga iso mantad piipiro wasai di wagu norubaan id Kinoyonon Ponondulian Lembangan Maliau, id Sabah, Malaysia. Wasai Takob Akob diti nopo nga pinungaranan maya do puun di kaagal-agal do manggis i norubaan id sampaping do wasai dii.
|
Kinawas do Wasai Takob Akob nopo nga 38 metres (125ft) om nokosiliu sabaagi do wasai bobos takawas id Lembangan Maliau, Sabah Malaysia.
|
Poinladsong lobi kuang 3.5 kilometer mantad Kem Nepenthes (Kem Trofi Unta), lobi kuang sanjaam do trekking.
|
Wasai Tawai nopo nga poinggompi id suang Hutan Simpan Tawai i tamangan do Jabatan Perhutanan Sabah.Mantad nopo Kem Hutan Hujan Tawai (TRC), osusui o wasai diti miampai mindakod apat nulu kisinodu 7km.
|
Wataru End ( , End Wataru, nosusu ontok 9 Mansak 1993) nopo nga maamamain buul profesional Jipun i mamain sabaagi defensive midfielder montok kalab Liga Perdana Inggeris, Liverpool om kapten do tinimungan kabansaan Jipun.
|
Minongimpuun i End do gama id kalab J1 League, Shonan Bellmare pogulu minundaliu kumaa Urawa Red Diamonds ontok 2016, hinombo nakalantoi isio id pialaan liga om Liga Juara-juara AFC 2017. Ontok 2018, minamung isio do Sint-Truiden id suang Liga Pro Belgium, pogulu pinoolos kumaa kalab Bundesliga, VfB Stuttgart ontok 2019. Minanain isio kontrak tatap miampai Stuttgart ontok Ngiop 2020, om noiliu kapten tinimungan dii hiza musim kolimpupuson dau id Jerman. Minamung i End do Liverpool ontok Magus 2023.
|
Debut i End montok tinimungan kabansaan Jipun ontok 205, om mantad dii nokopomonsoi lobi 60 kinoimbulayan (penampilan) montok tinimungan kabansaan, kohompit no duo FIFA World Cup om duo AFC Asian Cup. Nosiliu isio kapten montk Jipun di kumoinsan nogi ontok Mahas 2023.
|
Minongimpuuni End gama profesional miampai Shonan Bellmare. Kalapas pinolintuhun liga ontok 2013, minonguhup isio Shonan mininsawat kawagu kumaa J1 League, minopoguul 7 gol id suang 38 pialaan liga soira nakalantoi yolo J.League Divisyen 2 ontok 2014. Nokotilombus o prestasi dau ontok musim sumusuhut, hinombo minopoguul isio apat gol id suang 31 pialaan liga om minonguhup tinimungan dau modimpot koiyonon oliwawos id taang ko-8.
|
Soginumu 23 gol di End id suang 167 pialaan solinaid disio id kalab dii.
|
Kagayat o prestasi di End, om osikap naanu do tinimungan J1 League, Urawa Red Diamonds, i nakaanu taang koduo ontok musim pogulu dii. Id suang kimpin kumoiso disio miampai kalab wagu, nakalantoi i End do Piala J.League 2016, minopoguul penalti kinalantayon id suang penentuan sepakan penalti id pialaan kolimpupuson. Ontok musim sumusuhut, nakalantoi isio id Pialan Bank Suruga 2017, om nogi kapamantangan bobos akawas id buul sipak Asia, Liga Juara-Juara AFC 2017.
|
Soinaid id Urawa Red Diamonds, nokotimung i End onom o gol id suang 109 pialaan.
|
Minamung i End do Belgian Pro League, Sint-Truiden ontok 2018, minamain soinaid sontoun id kalab dii om nokopomonsoi 2 gol.
|
Ontok 13 Magus 2019, pinooos i End kumaa kalab Jerman VfB Stuttgart gisom kolimpupuson musim. Ontok Ngiop 2020, minanain o Stuttgart di End miampai pointatap. Ontok 26 Milau 2020, minonginwagu i End kontrak miampai VfB Stuttgart gisom Mahas 2024.
|
Ontok 25 Mansak 2022, i End no minopoguul montok Stuttgart id suang kinalaa 12 kumaa 1899 Hoffenheim. Insan po kawagu, nokopoguul isio id suang kinalantayon 3-2 do kalab dau kumaa Borussia Mnchengladbach. Ontok 14 Mikat 2022, minopoguul i End gol kinalantayon ontok timpu kecederaan id suang kinalantayon 21 kumaa 1. FC Kln montok manampasi Stuttgart mantad play-off penyingkiran om manamong kinoynon diolo id suang Bundesliga 202223.
|
Kopoitanan kotohurionon di End montok Stuttgart nopo nga id suang pialaan turugan koiso DFB-Pokal monongkiala do TSG Balingen ontok 12 Magus 2023, id nombo minopoguul isio gol kaapat id kinalantayon 40.
|
Ontok 18 Magus 2023, minanain do kontrak i End solinaid apat toun miampai kelab Liga Perdana Inggeris, Liverpool miampai yuran soginumu 16 riong. Nosiliu isio maamamain buul Jipun koduo i mamin montok kalab dii kalapas di Takumi Minamino i minamung do kalab dii ontok toun 2020. Ontok tadau sumusuhut, debut isio id Liga Perdana montok kalab Liverpool monongkiala miampai Bournemouth, sinumuang sabaagi maamamain ponowoli ontok minit ko-63. Rinayou i End montok prestasi dau, nakasala doid iso no hantaran. Ontok 27 Magus, minongimpuun i End pialaan koiso dau montok Liverpool om Liga Perdana id kinalantayon monongkiala miampai Newcastle United. Ontok 27 Manom, minomonsoi isio kosolimbahan poinggonop koiso id Anfield om minanakadai kumaa kinalantayon do Liverpool id suang turugan kotolu Piala EFL monongkiala Leicester City, minonguhup gol papatantu di Dominik Szoboszlai. Ontok 26 Gumas 2023, minopoguul i End gol koiso dau montok Liverpool id kinalantayon 51 kumaa Toulouse hilo Anfield id suang Liga Europa UEFA..
|
Ontok 3 Momuhau 2023, minopoguul i End do kumoinsan id Liga Perdana, gol piagalan kalapas apat nogi minit pinosuang sabaagi maamamain ponowoli, id suang kinalantayon 43 kumaa Fulham. Kalapas dii, minongimpuun isio turu pialaan sumusuhut soira nakalantoi o Liverpool monongkiala miampai Sheffield United, Crystal Palace, West Ham United om Burnley. Sabaagi pamagatangan montok goos dau, nopili i End sabaagi Maamamain Bobos Abantug Tulan Diti Liverpool (Liverpool's Player of the Month) montok wulan Momuhau. Minamain isio 120 minit poinggonop id suang pialaan kolimpupuson Piala EFL 2024, id nombo minangala o Liverpool do Chelsea 10, omm ii no trofi kumoiso disio miampai kalab diti.
|
Koinsoruan nopo, mamain i End sabaagi defensive midfielder, nga milo nogi sabaagi centre-back. Kabaalan dau mambasa pomoinan minonguhup dau momodimpot kalantayon id suang Bundesliga, om nakagampot reputasi sabaagi prolific ball-winner. Hiza mamain id Jerman, nokosuang isio id kinoyonon bobos akawas id suang Bundesliga montok bobos insaru magahau buul, om koduo bobos ogumu montok monguasa buul om takel.
|
Liwang web poinhimagon Liga Perdana minapatayad do, id Liverpool, tonggungan toponsol nopo di Endo nga mongongoi buul om monguasa kawagu buul miampai asamit (picking up loose balls and recycling possession). Kaanu nogi isio momonsoi pomoinan aktif soira nuru, mononsog kowolihan buul om momonsoi takel.
|
Watas Beluran nopo nga iso watas kotoinaan id pogun Sabah, Malaysian ii no soboogian mantad Boogian Sandakan i popohompit do watas Beluran, Kinabatangan, Sandakan, Telupid om Tongod. Ibu watas (ibu daerah) nopo diti nga poinladsong id Pekan Beluran.
|
Ngaran Beluran nopo nga naanu mantad ngaran iso nulu id watas diti. Id suang boros Labuk Dusun, Sungai om Tidong, nulu nopo dii nga lohowon sabaagi "Buludan". Kiwaa piipiro kosimbanon hiza kopomorintaan British gama do kopolombusan upisol kolonial British i au otopot om au alantas mimboros momoguno boros kinoyonon, i minoposiliu "Buludan" kumaa "Beluran" i pinotindohoi gisom baino.
|
I nopo pogulu, ointutunan o watas diti sabaagi watas Labuk-Sugut om haro mantad di timpu kotoinaan Syarikat Berpiagam Borneo Utara. Ii nopo nga iso mantad watas bobos nokopogulu id Borneo Kosilahon. Tinuridong o Upis Kotoinaan Watas Beluran ontok toun 1916, nga nobunsoroi ngaawi o oinsanan rekod om data kokomoi watas diti masoSangod Pomogunan Koduo. Tumanud piipiro toud laid, pinosiliu i B.S Willie sabaagi Upisol Watas Beluran ontok 1945 miampai nosiliu o Klagan sabaagi longkod kotoinaan koiso montok Watas Labuk-Sugut, nga gama insaru oluyudan o kinoyonon dii, pinawaliu do puru kikuasa British o longkod kotoinaan hilo id gakod nulu id kinoyonon i ointutunan sabaagi Beluran do babaino.
|
Mirontob o Cork miampai apat watas suai: Kerry id kabaatan, Limerick id koibutan, Tipperary id koibutan kosilahon om Waterford id kosilahon. Watas diti nopo nga soboogian do padang sakot Golden Vale mantad do Kanturk id koibutan kumaa do Allihies id kabaatan. Wilayah kabaatan kotonobon kohompit no Cork Kotonobon, nopo nga iso ririkoton do tutumombului id Ireland, otutunan miampai kotogisan di mogiraarapang om monumen megalitik, om sabaagi titik kotimpuunon montok Ralan Atlantik Olias. Institusi id taang kotolu bobos tagayo id pomogunan nopo nga Universiti Kolej Cork, i pinotimpuun di toun 1845, om populasi mokiikinobos soginumu lobi kuang 22,000. Industri songkinoyonon om majikan kohompit no syarikat laguwagu Dell EMC, upis do Eropah Apple, om koperasi susu miampai sanganu nopo nga momuumutanom Dairygold.
|
Watas diti nopo nga otutunan sabaagi "watas susumangod", ngaran di pinatahak di Raja Henry VII mantad England montok monokodung, id suang do pogumbalan aiso naanu-anu maamaso panangadan di toun 1491, Perkin Warbeck, i minamarait sabaagi Richard om Shrewsbury, Duke of York.
|
Kinoyonon kolunduan songkinoyonon id watas Cork om kakadayan Cork nopo nga todbiron do pihak kikuasa songkinoyonon Majlis Watas Cork om Majlis Kakadayan Cork. Sinimbanan o rontob montok duo kinoyonon diti do ponimbanan rontok Cork 2019. Watas diti nopo nga soboogian mantad Wilayah Kabaatan om haro limo mongobi id Pitimbungakan Wilayah Kabaatan.
|
Montok pomilian do Dil ireann, kakadayan om watas diti nopo nga nabaagi kumaa limo kinoyonon momili: Cork Kosilahon, Cork Koibutan-Pintangaan, Cork Koibutan-Kotonobon, Cork Kabaatan-Pintangaan and Cork Kabaatan-Kotonobon. Minogiampai yolo montok popotonduliu do 18 timbalan (TD) kumaa Dil. Iti nopo nga boogian id kinoyonon momili id Kabaatan montok pomilian Eropah.
|
Lobong baji, Glantane Kosilahon
|
Cork nopo nga watas bobos tagayo id Ireland tumanud do kinoyonon, om i bobos tagayo mantad onom watas Munster tumanud do populasi om kinoyonon. Tumanud do bancian di toun 2022, populasi montok pointongkop watas nopo nga 584,156 tulun. Cork nopo nga watas kumoduo-bobos togumu id Pogun dii, om watas kotolu bobos togumu mogigion id pulou Ireland.
|
Watas Cork nopo nga poinladsong id provinsi Munster, mirontob miampai Kerry id kotonobon, Limerick id koibutan, Tipperary id koibutan kosilahon om Waterford id kosilahon. Miilang o watas diti do rontob konuluhan di misuai miampai do Tipperary om Kerry. Bontuk do turos pomogunan id piolitan do Kerry nopo nga nobontuk di 360 om 374 riong toun di nakatalib, sabaagi soboogian mantad koiongkawasa dayat MacGillycuddy's Reeks om Nulu Caha. Nokoindalan iti maamaso timpu Devonian soira Ireland nopo nga soboogian mantad tindal benua di lobi agayo om poinladsong id kabaatan khatulistiwa.Topografi timpak om dolungan id kinoyonon diti nopo nga kikowoowoyoon do rabung di otidong i nobontuk maamaso timpu Hercynian, id timpu kolopion om poninanan nuluhon lobi kuang 300 riong toun di pogulu.
|
Duo nohopod om apat baroni kinawayaan nopo nga poinladsong id watas diii bobos togumu mantad hinggo-hinggo watas id Ireland. Hali pia baroni dii nopo nga noiktiraf miampai rasmi sabaagi unit, au no gunoon iti montok tudu togori. Status rasmi diolo nopo nga pinokito do Pason Ngaran Kinoyonon i winonsoi mantad po di toun 2003, hinonggo ngaran rasmi baroni Ireland nopo nga pinatayad. Daerah ini mempunyai 253 paroki don ginumuan. Townlands nopo nga boogian sidtana' bobos tokoro i notakrif miampai rasmi id Ireland, miampai lobi kuang 5447 kinoyonon kakadayan id watas dii.
|
Nuluhon om habitat tana takawas
|
Wayaan Beara, maya do konuluhan Slieve Miskish
|
Konuluhan id watas dii nopo nga nokoingkawas id suang do timpu poninanan nuluhon lobi kuang 374 gisom 360riong toun di pogulu om kohompit no do Slieve Miskish om Nulu Caha id Semenanjung Beara, Nulu Ballyhoura i mirontob miampai Limerick om Nulu Shehy i kisuang do Knockboy (706 m), timpak bobos takawas id Cork.Nulu Shehy nopo nga poinladsong id piolitan do Kerry om milo rikoton mantad do Priests Leap, miinsomok miampai kokompungan Coomhola. Kinoyonon tana takawas Ballyhoura, Boggeragh, Derrynasaggart om Mullaghareirk minomoruhang do julat habitat i norubaan id watas diti. Habitat nopo nga oponsol id tana takawas kohompit no paya selimut, rumun, tasik glasier, om padang sakot tana takawas. Cork nopo nga haro timpak watas ko-13 bobos takawas id Ireland.
|
Tolu bawang i otutunan sabaagi Bandon, Blackwater, om Lee, om dolungan diolo monguasai do Cork taatanga. Habitat id dolungan om tapatau oluyudan kohompit do talun, paya, pakis, om padang kisakot watu kapur i ogumu o kawo poingion. Lumuyung o bawang Bandon maya piipiro kakadayan, kohompit noDunmanway id kotonobon do kakadayan Bandon pogulu lumuyung kumaa Tuundorongon Kapal Rahat Kinsale id kotogisan kabaatan. Lough rahat Cork nopo nga kohompit no Lough Hyne om Lough Mahon, om watas diti nopo nga kiwaa ogumu tasik tongokoro. Iso kinoyonon di nobontuk id kopitongkiadan do Bawang Lee kumaa rapang wayaan i kawaya do pulou kitalun, mombontuk 85 hektar tana paya did posorili do kotolunan Cork. Agensi Pongumoligan Winoun Posorili nopo nga pinopoindalan do pongintangan pomowoigan id Watas Cork id pialatan do toun 1995 om 1997, i minongintutun do 125 bawang om 32 tasik i poinghompit do kooturan
|
Tana om talun
|
Miagal do kogumuan boogian id Munster, ogumu tana pomutanaman di oruak id Cork, om nogi ogumu o paya om tana hobut. Lobi kuang 74, 000 hektar tana hobut id Cork, miampai 9.8% mantad ginayo do tana watas diti. Cork nogi nga haro boogian takawas id suang do talun pogun, miampai lobi kuang 90,020ha kinoyonon montok talun om kokoyuan, mombontuk 11.6% mantad ginumu pointongkop pogun om lobi kuang 12% mantad kinoyonon tana Cork. Iti nopo nga ponokowalai montok iso boogian kolimpupuson do talun sandad id Ireland om Eropah.
|
Mizen Head nopo nga titik bobos ponong kabaatan kotonobon id Cork om Ireland
|
Mamaamasi tolias
|
Gagak berkerudung, Corvus cornix nopo nga tombolog koubasan, lobi-lobi no id kinoyonon do miinsomok miampai kotogisan. Gama do komilaan tombolog diti montok (soroinsan-insan) mangakan do tanak kambing tokoro, pinimpatai o tombolog id Watas Cork diti momoguno sinapang maamaso timpu nokoburu diti. Iso koleksi alga marin nopo nga pinosuang id herbarium jabatan botani id Universiti College Cork. Soboogian mantad kotogisan Kabaatan Kotonobon nopo nga kinoyonon ririkoton montok mogintong do tombolog di ingkuri no okito, miampai Cape Clear sabaagi kinoyonon tapangkal montok mogintong do tombolog. Pulou diti nogi nga ponokowalai montok iso mantad piipiro koloni gannet id posorili do Ireland om UK. Garit kotogisan Cork nogi nga pioniton miampai mogintong do sada paus, om piipiro kokitanan do sada paus sirip, jerung mogunsinidang, paus perintis, paus minke om spesies suai.
|
Garit kotogisan
|
Intangai nogi: Katayadan do pulou id Ireland
|
Cork nopo nga haro landskap konuluhan om apatau miampai ogumu kotogisan om piras rahat poingompus do kotogisan. Kabaatan kotonobon Ireland nopo nga otutunan kopio id boogian do gasait om piipiro id Cork kohompit no Semenanjung Beara, Sheep's Head, Mizen Head, om Brow Head. Brow Head nopo nga titik bobos kabaatan tana tagayo Ireland. Ogumu o pulou id labus kotogisan watas, lobi-lobi po id labus do Cork Kotonobon. Carbery's Hundred Isles nopo nga pulou id posorili do Long Island Bay om Roaringwater Bay.
|
Fastnet Rock nopo nga poinladsong id Rahat Atlantik 11.3 km kabaatan tana tagayo Ireland, poposiliu do titik bobos kabaatan Ireland. Ogumu pulou di otutunan id Cork, kohompit no do Bere, Pulou Besar, Sherkin om Cape Clear. Miampai pangaga'an 1,199km (745mi) garit kotogisan, Cork nopo nga iso mantad tolu watas i kiwaa garit kotogisan bobos tanaru id Ireland, miampai do Mayo om Donegal. Cork nogi nga iso mantad tolu watas i mirontob miampai duo kinoyonon kiwaig - Rahat Celtic id kabaatan om Rahat Atlantik id kotonobon.
|
Sasakayon toponsol id Cork nopo nga miagal do:
|
Rail: Iarnrd ireann's InterCity, Komuter om servis koritapui Freight
|
Sea: Tuundorongon Kapal Rahat Cork id Cork Harbour
|
Ngaran paganakan di koubasan id watas diti nopo nga Barry, Buckley, Callaghan, Connell, Connor, Crowley, Lynch, McCarthy, Murphy, O'Leary, O'Sullivan, Sheehan, Walsh, om Fitzgerald (i kotohuri miampai torbitan Norman).
|
Intangai nogi
|
Sinuat poingkapal nopo nga popokito watas okon ko' todbiron.
|
Poinsuang do kurungan nopo nga watas okon ko' tradisional. nopo nga watas okon ko' todbiron id Koibutan Ireland
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.